کتاب سیر تحول نثر فارسی (از تاریخ بیهقی تا تاریخ جهانگشای جوینی) از نشر تیرگان
خلاصه کتاب
کتاب سیر تحول نثر فارسی (از تاریخ بیهقی تا تاریخ جهانگشای جوینی) از نشر تیرگان هفت فصل دارد. در فصل اول به بنیادهای نظری موضوع پرداخته میشود. در این فصل ابتدا به علل و عوامل تحول نثر و رابطه ادبیات با جامعه و نهایتا به فردیتهای خلاق و سبکهای فردی و نقش و اهمیت فردیتهای خلاق در مسیر تحول ادبیات پرداخته میشود.
فصل دوم در خصوص نثر پارسی پیش از اسلام است. در این فصل ابتدا به بقایای ادبیات پهلوی و سبک نوشتاری رایج در آن زمان پرداخته شده و نهایتا نویسنده کتاب به دلایل وجود نثر فنی در ادبیات ایران پیش از اسلام و علتِ اهمیتِ سبک نثر پیش از اسلام میپردازد.
فصل سوم در خصوص نثر فارسی تا قرن چهارم هجری است. در ابتدای این فصل درمییابیم که چگونه لهجه دری زبان رسمی ایرانیان شد و همچنین به مبدا نخستین تحولات پرداخته شده است. سپس توضیحات جامعی در خصوص شروع نخستین سلسلههای حکومتی ایرانی پس از استیلای تازیان داده میشود و نهایتا به تحولات زبانی در قرن چهارم پرداخته میشود.
فصل چهارم در مورد نثر فارسی در نیمه اول قرن پنجم هجری است. این فصل تحولات زبان فارسی را از آغاز حکومت ترکان بررسی میکند. در انتهای فصل هم به تاریخ بیهقی به شکل دقیق پرداخته شده است.
فصل پنجم به روابط متقابل زبان و ادبیات پارسی با زبان و ادبیات عرب میپردازد. فصل پنجم این موضوع را به شکل گستردهای بررسی میکند. از آغاز ارتباط زبان و ادب پارسی با زبان و ادبیات عرب تا لهجههای ایرانی در تقابل زبان و ادبیات عرب .
فصل ششم به نثر فارسی از میانه قرن پنجم تا آغاز قرن هفتم هجری میپردازد. از دوره اسماعیلیان فاطمی و اسماعیلیان نزاری گرفته تا رابطه خواجه نصیرالدین طوسی و اسماعیلیان. یکی از مهمترین مباحث این فصل در ورد این موضوع است که چطور در دوره تقابل اسماعیلیان با سلاجقه نثر پارسی تکامل پیدا کرد.
و نهایتا قصل هفتم در مورد نثر فارسی در قرن هفتم هجری است. در این فصل به نثر فارسی پس از حمله مغول و کتب علمی این عصر و همچنین به سبک ساده یا مرسل و سبک بین بین و آمیخته پرداخته شده است.
کتاب سیر تحول نثر فارسی (از تاریخ بیهقی تا تاریخ جهانگشای جوینی) از نشر تیرگان برای چه سنی مناسب است؟
کتاب سیر تحول نثر فارسی (از تاریخ بیهقی تا تاریخ جهانگشای جوینی) از نشر تیرگان مناسب برای همه عاشقان ادبیات است.
در بخشی از کتاب سیر تحول نثر فارسی (از تاریخ بیهقی تا تاریخ جهانگشای جوینی) از نشر تیرگان میخوانیم:
در این دوره از تاریخ، بیهقی در توصیف سلطان غزنوی خود، با ملاحظهکاری و احترام توام با خوف، خود را از ذکر پارهای عبارتهای دعایی با لحنی مودبانه ناگزیر میبیند. “سزد از نظر و عاطفت خداوند عالم سلطان بزرگ- ادام الله سلطانه- که آنچه به اول رفت از بندگان تجاوز فرماید که اگر در آن وقت سکون را کاری پیوستند و اختیار کردند و اندر آن فرمانی از آن خداوند ماضی- رضی الله عنه نگاه داشتند”
و در جای دیگری میخوانیم:
به هر صورت حتی اگر بسیاری از این واژهها و ترکیبات از زبان رایج مردم غزنین و خراسان هم گرفته شده باشد، اما درخشندگی خود را در نثر ادیبانه و تحت فنون و مهارتهای دبیری بیهقی بازیافته است و شیوه خاص نویسندگی بیهقی است که با چیدمان زیبای این اصطلاحات در کنار هم، این کلمات را در ترکیبی دلنشین برای آیندگان ثبت کرده است.
arashtirafkan@gmail.com –
برای علاقه مندان به تاریخ ادبیات پارسی بسیار کتاب جالبی است.